परिचय
विदर्भाचा इतिहास प्राचीन आहे. विदर्भावर वाकाटक, चालुक्य, यादव, मुघल, निजाम, ब्रिटिश यांनी वर्षानुवर्षे राज्य केले आहे. भंडारा जिल्हा हा विदर्भातील वऱ्हाड प्रांताचा एक भाग आहे. भंडारा गाव ऐतिहासिक आणि प्राचीन म्हणून प्रसिद्ध आहे. प्राचीन काळापासून हा जिल्हा राजकीय आणि सामाजिक-सांस्कृतिक चळवळीचे केंद्र म्हणून ओळखला जातो. भंडारा जिल्हा तलाव आणि सुगंधी भाताच्या जातींसाठी प्रसिद्ध आहे. भंडारा जिल्हा तलाव जिल्हा म्हणून ओळखला जातो. हा जिल्हा वनसंपत्तीने समृद्ध आहे.
भंडारा जिल्ह्यात एकूण १५ तालुके होते आणि १ मे १९९९ रोजी या जिल्ह्याचे विभाजन होऊन गोंदिया नावाचा नवीन जिल्हा निर्माण होईपर्यंत. आता भंडारा जिल्ह्यात ७ तालुके आहेत.
क्षेत्रफळ आणि लोकसंख्या : भंडारा जिल्ह्याचे क्षेत्रफळ ३७१६.६५ चौरस किमी आहे. आणि भौगोलिक क्षेत्रफळ ३,८९,००० हेक्टर आहे. सरासरी पाऊस १३३०.२० मिमी आहे. २०११ च्या जनगणनेनुसार लोकसंख्या १२,००,३३४ आहे.
भौगोलिक रचना: जिल्ह्यात, सातपुडा पर्वताची एक शाखा असलेली अंबागड पर्वतरांग पश्चिम-पूर्व जिल्ह्याच्या आग्नेय भागात आहे आणि गायखुरी पर्वतरांग भंडारा शहरापासून गोंदिया शहरापर्यंत जिल्ह्याच्या मध्य भागात आहे. त्यापैकी, खरा पहाडी २००९ फूट उंच, लेंडेझरी १४९० फूट उंच आणि जामनी १७२२ फूट उंच आहे. जिल्ह्यात ७ तालुके आणि ७ पंचायत समित्या आहेत.